අජාන් බ‍්‍රහ්මවංසෝ මහ තෙරුන් වහන්සේගේ දේශන ඇසුරෙන් අප ජීවිතයට දහම් පාසල සඟරාවට සපයන ලිපි මාලාවේ මෙවර ලිපියට මාතෘකාව වන්නේ ‘නව අවුරුදු අධිෂ්ඨානය’ යන්නයි. 2009 ජනවාරි 2 වැනිදා නම් අවුරුද්ද උදාවීම නිමිති කොට උන්වහන්සේ ඔස්ටේ‍්‍රලියාවේ පර්ත් නුවර බෝධියාන ධර්ම මධ්‍යස්ථානයේදී Resonable Resolution හෙවත් සාධාරණ අධිෂ්ඨාන නම් මාතෘකාවෙන් පැවැත්වූ දේශනයෙන් උකහාගත් වැදගත් කරුණු මෙම ලිපියෙහි ඇතුළත් වේ.
උන්වහන්සේ සිය දේශනය ඇරඹුවේ මෙසේය.
‘‘නව අවුරුද්දක් උදාවුණා. අපි හැදී වැඩුණු බටහිර රටවල සංස්කෘතිය අනුව නව වර්ෂයක් උදාවීම වැනි අවස්ථාවල ඊලඟ අවුරුදු සඳහා අධිෂ්ඨානය ඇතිකර ගන්නවා. මේ විදිහට යම් යම් සංක‍්‍රාන්ති අවස්ථාවල, එනම් අවුරුද්දකින් තවත් අලූත් අවුරුද්දකට මාරුවීම වැනි අවස්ථාවල මේ විදිහට අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගැනීම චාරිත‍්‍රයක්, නැත්නම් පුරුද්දක් වී තිබෙනවා. අපි මොනවද කරන්න ඕන, අප ළඟාකර ගන්න යන්නේ කුමක්ද? ඒ සඳහා අපි මොනවද කරන්න යන්නේ කියා කල්තියා තීරණය කිරීම මඟින් මෙසේ අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගැනීම අනාගත අභිමාර්ථ පිහිටුවා ගැනීමක් නැතිනම් අනාගත අපේක්‍ෂා කල්තියා තීරණය කිරීමක් කියා හඳුන්වන්න පුළුවන්.
බුද්ධාගමට අනුව අභිමතාර්ථ පිහිටුවාගැනීම නැත්නම් අනාගත අධිෂ්ඨාන තීරණය කිරීම ගැනයි මම කතා කරන්න යන්නේ. සමහරු බුද්ධාගමට අනුව බෞද්ධයන් සැමවිටම වර්තමාන මොහොතෙහි පසුවන නිසා ඔවුන්ට අනාගත අධිෂ්ඨාන නැතැයි සමහරු සිතනවා. මම නිරතුරුවම වර්තමාන මොහොතේ පසුවන තැනැත්තෙක්. එසේ වුවත් මම ද යම් යම් අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගන්නා අවස්ථා තිබෙනවා. උදාහරණයක් විදිහට අද උදේ සර්පන්ටයින් අපේ, වන අරණේ භාවනා වැඩ සටහනක් මෙහෙය වූ මා, අද සවස මේ දේශනයට ආ යුතුයැයි අධිෂ්ඨාන කරගත්තා. මේ විදිහට සමහර වේලාවට අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගන්නා අතර අනාගත අධිෂ්ඨාන නැති වෙලාවල් ද තිබෙනවා.
අධිෂ්ඨාන සාධාරණ හා ඉටුකරගත හැකි අධිෂ්ඨාන විය යුතුයි.
මේ නිසා අභිමතාර්ථ හෙවත් අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගන්නේ කවර නම් වේලාවල්වල ද අධිෂ්ඨානවලින් තොරව සිටින්නේ කවර නම් වේලාවලද යන්න වැදගත් කරුණක්. කෙසේ වුවත් අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගන්නවා නම් ඒවා සාධාරණ අධිෂ්ඨාන විය යුතුයි. ඒ වගේම එසේ ඇතිකර ගැනීමට වටිනා අධිෂ්ඨාන විය යුතුයි. බොහෝම ඉහළ, ඒ කියන්නේ ඉෂ්ට කරගන්නට අමාරු විදියේ අධිෂ්ඨාන ඇති නොකර ගත යුතුයි. එසේ ඉහළ අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගත්තාම ඒවා ඉෂ්ට කරගන්න බැරිවුණාම බලාපොරොත්තු කඩවීම්, සිත් තැවුල් ඇතිවෙනවා. එතකොට හිත සවුත්තු වී, ඉච්ඡා භංගයක් ඇතිවෙනවා. හිතේ සතුට නැතිවී යනවා. කවුරුත් සතුටෙන් සිටිනවා දකින්න අපි කැමැතියි.
මේ නිසා ඉටුකරගත හැකි සාධාරණ අධිෂ්ඨාන ඇතිකරගත යුතුවා මෙන්ම එම අධිෂ්ඨාන ප‍්‍රයෝජනවත් අධිෂ්ඨාන විය යුතුයි. මා තරුණ කාලයේ කියවූ ප්ලේටෝ නම් දාර්ශනිකයාගේ සමූහාණ්ඩුව නම් පොතෙහි සඳහන් ඔහුගේ ගුරුවරයා වූ සොක‍්‍රටීස් ඔහුට දුන් අවවාදයක් මට මෙහිදී මතක් වෙනවා. මෙන්න මේකයි එම අවවාදය.
‘‘මෝඩ මිනිසුන්ට සැමවිටම ධනවත් ඒවගේම කීර්තිමත් පුද්ගලයන් වෙන්න ඕන වෙනවා.’’
ධනවත් වීම ඒවගේම කීර්තිමත් වීමට අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගැනීම නොකළම යුතු දෙයක් යැයි මා ද සිතනවා. ලෝකයේ සිටින ධනවත්ම පුද්ගලයන්, නැත්නම් කීර්තිමත්ම පුද්ගලයන් අතරට එක්වෙන්න ඔබට ද ඕනෑවී තිබෙනවාද? ඒ වගේ අය අතරට ගොස් ඔවුන්ගේ සැබෑ තත්ත්වය සෝදිසි කර බලන්න. ඔවුන් ඔබ හිතන විදිහේ සතුටක්, තෘප්තියක් භුක්ති විඳින්නේ නැහැ. සොක‍්‍රටීස්ද මෙය තේරුම් ගත්තා. ඉතාම ඉහළ මට්ටමේ ධනවතෙක්, ඉතා ඉහළ මට්ටමේ කීර්තියක් ඇති කෙනෙක් වෙන්න ඕනෑ නැහැ. ඒ වගේම ඉතාම දිළින්ඳෙක්, ඒ වගේම කිසිම කෙනෙක් නන්නාඳුනන කෙනෙක් වෙන්නත් අවශ්‍යත් නැහැ. මේ අන්ත දෙක මැද්දෙන් මධ්‍යම මට්ටමෙන් සිටියාම ඇති. ඔබේ මිත‍්‍රයන් ඔබට කැමැති නම් ඒ කීර්තිය හොඳටම ඇති. වැඩි දෙනෙක් දන්නා කීර්තිමත් චරිතයක්ම වෙන්න අවශ්‍ය නැහැ.
සමහරුන්ට චිත‍්‍රපටි නළුවන්, නිරූපිකාවන් වගේ බොහෝම ප‍්‍රසිද්ධ චරිත වෙන්න අවශ්‍ය වෙන්නේ ඇයිද; කියා මට නම් හිතන්න බැහැ. වෙන එකක් තියා කෙනකුට බොහෝම ප‍්‍රසිද්ධ, කීර්තිමත් හාමුදුරු කෙනෙක් වෙන්න අවශ්‍ය වෙන්නේ ඇයිද, කියා මට නම් හිතාගන්න බැහැ. මම නම් කිසියම් ප‍්‍රමාණයක් ප‍්‍රසිද්ධ ඒ වගේම කීර්තියක් ඇති හාමුදුරු කෙනෙක්. මා ගැන Facebook එකේ සඳහන්ව ඇති බවත්, 15000 ක් විතර මා ගැන විමසා ඇති බවත් එක් කෙනෙක් මට කිව්වා. ඒත් මම නම් ඒක කවදාවත් දැක්කේ නැහැ. ඔවුන් මා ගැන මොනවා කියනවාදැයි මා දන්නේ නැහැ. නමුත් මේ ප‍්‍රසිද්ධිය, කීර්තිය සමහර වෙලාවට මට කරදරයක් වෙලා තිබෙනවා.
මට මගේ පාඩුවේ කොහේවත් යන්න බැහැ. ඔබ බොහෝ දෙනෙක් දැන සිටින විට ඔබ දකින අය ඔබ හමුවන්නට ඇවිත් නොයෙක් ප‍්‍රශ්න අසනවා. මේ පිළිබඳ මා බොහෝම අසීරුවට පත්වූ අවස්ථාවක් ගැන මම දැන් ඔබට කියන්නම්.
වැසිකිලියට ගියත් කීර්තියෙන් බේරිල්ලක් නැහැ.
එක්සත් ජනපදයේ හා කැනඩාවේ ධර්මදූත මෙහෙවරක නියැලී ලොස් ඇන්ජලිස්වල සිට දින ගණනාවක් වෙහෙස මහන්සි වී මා බොහෝ තෙහෙට්ටුවට පත්වී ආපසු සිංගප්පූරුවට ආවා. ආපසු ඔස්ටේ‍්‍රලියාවට එන්න සිංගප්පූරුව ගුවන් තොටුපලේ බැස, පැය දෙකක් එහි ගත කරන වෙලාවේ, නැවතත් බොහෝ දෙනෙක් මා බැහැදැක භාවනාව ගැන, ඔවුන්ගේ දරුවන් ගැන, පවුලේ ප‍්‍රශ්න ගැන මා සමඟ කතාකර මා වෙහෙස කිරීම මඟ හරින්නට සිතාගත් මම සිංගප්පූරුවේ ගුවන් තොටුපලේ වැසිකිලියට වී සිටියා. මා හඳුනාගෙන එක දිගට ප‍්‍රශ්න කිරීමෙන් හෙම්බත් වී සිටි මා අස්වැසිල්ලක් ලබාගත හැකි එනම් ස්ථානය වැසිකිලිය යැයි සිතාගෙන වැසිකිලිය ඇතුළට වී සිටියා. සිංගප්පූරු ගුවන් තොටුපලේ වැසිකිලි ගැන දන්නවා නම් හැම වැසිකිලියකම සුද්ධ පවිත‍්‍ර කරන්න, භාරකරුවකු සිටින බව ඔබ දන්නවා. මා වැසිකිලියේ සිටින පිරිමින් විසින් යන වැසිකිලියේ භාරකාරයා මා හඳුනාගෙන, ‘‘ආ...... අජාන් බ‍්‍රහ්මවංසෝ’’ කියමින් කෑ ගැසුවා. ඊට පස්සෙ ඔහු භාවනාව ගැනත් වෙනත් නොයෙකුත් දේවල් ගැනත් මගෙන් නොකඩවා ප‍්‍රශ්න අසන්න පටන් ගත්තා. ඔබ ගැන කීර්තියක්, ප‍්‍රසිද්ධියක් තිබුණොත් වැසිකිලියට රිංගලාවත් ඔබට අස්වැසිල්ලක් ලබාගන්න බැරිවෙන විත්තිය මේ කතාවෙන් පේනවා. ඔබ කිසිවකු දන්නේ නැතිනම් ඔබට නිදහසේ නිවිහැනහිල්ලේ ඉන්න පුළුවන්.
මේ නිසා ජීවිතය පිළිබඳ අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගැනීමේදී කීර්තිමත් වෙන්න, ප‍්‍රසිද්ධිය ලබාගන්න අධිෂ්ඨාන කරගන්න එපා.
ධනවත් වීම ගැන ද සිහින මවන්න එපා.
ඒ වගේම ධනවත් වීම, ලොතරැයි ටිකට් එකක් දිනා කෝටිපතියෙක් වීම ගැන අධිෂ්ඨාන ඇතිකර ගන්න එපා. මම ධනවත් අය බොහෝ දෙනෙක් ගැන දන්නවා. ඔවුන් වැඩි දෙනෙක් අසාර්ථක පුද්ගලයන්. ඔවුන් හිතේ බයෙන් පසුවෙනවා. ඔවුන්ගේ ධනය නැතිවේවි යැයි හැම තිස්සේම බියෙන් පසුවෙනවා.
මේ වගේ අන්තයටම ගිය කෙනෙක් ගැන මගේ අත්දැකීමක් මම දැන් ඔබට කියන්නම්. පර්ත් නුවර පදිංචිව සිටි, ගඟ අයිනේ විශාල මන්දිරයක පදිංචිව සිටි කාන්තාවක් ඇගේ ගෙට ආශිර්වාද කරන්න, පිරිත් කියන්න කියා මට ආරාධනා කලා. ඇය විසූ මන්දිරය කාමර ගණනාවකින් යුක්ත විශාල මන්දිරයක්. මේ මන්දිරය කොයිතරම් විශාලද කිව්වොත් ‘වැසිකිලිය කොහේද?’ කියා මා ඇසුවාම ඇය වැසිකිලිය තිබෙන තැන සිතියමකින් ඇඳ පෙන්වූවා. ඈ විසූ මන්දිරය ඒ තරම් විශාලයි. ‘‘ඔබ මේ විශාල මන්දිරයේ කා සමඟද සිටින්නේ?’’ කියා මා ඇසුවාම ‘‘මම තට්ට තනියම ඉන්නවා’’ ඇය උත්තර දුන්නා. ‘‘මට මගේ නෑදෑ මිත‍්‍රයන් කවුරුවත් කිට්ටු කර ගත්තේ නැහැ. ඒ අය සල්ලි ඉල්ලනවා. මට මගේ නෑදෑයන්, මිත‍්‍රයන් ගැන බයයි.’’
ඇය බයෙන් වෙවුලමින් සිටියා, සල්ලි තිබුණත් ඒ තරම් හුදකලාවේ සිටි කෙනෙක් මට මගේ ජීවිත කාලයේදීම හමුවී නැහැ.
බ‍්‍රහ්මවංසෝ තෙරුන් ඇසින් දකිමු.
සිනාසෙන සුදු හාමුදුරුවෝ
සමරසිංහ ගුණසේකර
(උපුටා ගැනීම ජනවාරි කලාපයෙන්)
(උපුටා ගැනීම ජනවාරි කලාපයෙන්)
No comments:
Post a Comment